Jak żyć bez plastiku?

9 porad, które pomogą nam wytwarzać mniej plastikowych śmieci na co dzień

Vater zeigt Tochter, wie man Plastikflaschen recycelt

Świat tonie w odpadach plastikowych. To najwyższa pora, abyśmy zaczęli świadomie unikać jednorazowych produktów i opakowań z plastiku w codziennym życiu. Jak to zrobić? Wyjaśnimy wam w 2. części naszej miniserii na temat plastiku.

Jeżeli przegapiliście część 1.: w artykule „Problem plastiku” znajdziecie liczne dane i fakty dotyczące świata, w którym plastik jest wszechobecny. Poza tym opisujemy tam wpływ odpadów plastikowych na ludzi, zwierzęta i środowisko naturalne.

To, jak w przyszłości będziemy radzić sobie z plastikiem oraz unikać generowania odpadów z tworzyw sztucznych, stanowi wyzwanie na skalę globalną. Jednak każdy z nas może zrobić coś dobrego w tym celu! Przede wszystkim musimy przemyśleć temat i zrezygnować z produktów jednorazowych marnej jakości. Jak to zrobić, wyjaśniamy poniżej:

Mycie kubków wielokrotnego użytku: z technologią zmywania od Meiko to żaden problem — Czy wiecie, że kubki wielokrotnego użytku mogą wytrzymać ponad 400 cykli zmywania, zanim zostaną poddane recyklingowi?

1. Zrezygnujmy z jednorazowych naczyń plastikowych

Plastikowe sztućce, talerze, kubki, słomki itd. – te wszystkie produkty mają ze sobą coś wspólnego: korzystamy z nich tylko przez kilka minut, po czym lądują one w śmietniku. W przypadku naczyń i kubków lepiej jest sięgnąć po przedmioty wielokrotnego użytku, które nadają się do zmywania. Dlatego dziś wielu sprzedawców napojów oraz innych usługodawców oferuje dostawę szklanek i naczyń – łącznie z usługą ich późniejszego zmywania.

2. Korzystajmy z materiałowych toreb na zakupy

Zamiast używać cienkich, jednorazowych worków plastikowych lub toreb papierowych, warto zdecydować się na torby z tkaniny. Najlepiej jest pozostawić w samochodzie dwie lub trzy sztuki, tak aby były zawsze pod ręką na wypadek wizyty w sklepie. Do zakupów doskonale nadaje się także plecak lub koszyk.

Torby z materiału sprawiają, że zakupy są bardziej przyjazne dla środowiska — Torby z tkaniny dostępne są nie tylko w ekologicznym, beżowym kolorze, lecz także ze stylowymi nadrukami

50 lat …

… mija, zanim styropianowy kubek rozpadnie się w morzu na drobne kawałeczki. Tworzywo to nigdy nie ulegnie całkowitemu rozkładowi.¹
^{1 Źródło: Fraunhofer Institut für Umwelt; Sicherheits- und Energietechnik}

Dobre dla środowiska: kubki wielorazowe z plastiku i szkła — Dobre dla środowiska: kubki lub butelki wielorazowe ze szkła

3. Używajmy produktów wielorazowych zamiast jednorazowych

Butelki, pudełka, szklanki lub kubki – zasadniczo wszystkie produkty wielorazowe są bardziej przyjazne dla środowiska niż ich jednorazowe odpowiedniki. Rezygnując z „tetrapaków” i jednorazowych butelek plastikowych, wytwarzamy o wiele mniej śmieci. Nawet podczas dużych wydarzeń coraz częściej możliwa jest ekologiczna konsumpcja. Oto magiczny sposób: wynajem kubków wielokrotnego użytku. Wielu organizatorów już zdecydowało się na to rozwiązanie, przyczyniając się do zmniejszenia góry plastikowych odpadów.

4. Korzystajmy z wielorazowych kubków na kawę

Reprezentatywne badanie przeprowadzone przez TNS Emnid², firmę zajmującą się badaniem rynku, wykazało, że każdego dnia w Berlinie zużywanych jest około 460 000 jednorazowych kubków z kawą na wynos. To oszałamiająca liczba, która pozwala sobie jedynie wyobrazić, jak statystyka ta wygląda w skali globalnej. Problem polega na tym, że pokrywki są niemal zawsze wykonane z tworzywa sztucznego, a wnętrze samych kubków także pokryte jest cienką warstwą plastiku. Wskazówka: zabieraj ze sobą kubek wielorazowy i zamawiaj w nim kawę.
^{2 Źródło: Deutsche Umwelthilfe (www.duh.de)}

Obraz codzienności: każdego dnia wyrzucamy tysiące jednorazowych kubków plastikowych — W niemieckich śmietnikach ląduje około 320 000 kubków po kawie na godzinę (źródło: Deutsche Umwelthilfe)

15 minut …

… wynosi średnio czas użytkowania jednego kubka jednorazowego. Później ląduje on w śmietniku.³
^{3 Źródło: Umweltbundesamt Deutschland}

Plastikowy pojemnik do zamrażania żywności — Praktyczne akcesoria: wielorazowe pudełka plastikowe do przechowywania żywności

5. Używając plastiku, używajmy go wielokrotnie

Nie mamy złudzeń: nie jesteśmy w stanie całkowicie wyeliminować plastiku. Jednak sięgając po opakowania lub artykuły z tworzywa sztucznego, powinniśmy wykorzystywać je maksymalnie.

6. Kupujmy owoce i warzywa luzem

Zrezygnuj z pakowanych hermetycznie ogórków, papryki, jabłek i bananów, a zamiast tego sięgaj po produkty niepakowane.

Zawsze kupuj niezapakowane owoce i warzywa — Każdy, kto chce zrobić coś dobrego dla środowiska, kupuje owoce i warzywa bez opakowań

Także duże zakupy pomagają ograniczać odpady plastikowe — Świadomie zaplanowane, duże zakupy pomagają ograniczać odpady plastikowe

7. Kupowanie wielu rzeczy naraz, lecz rzadziej

Dużo lepszym wyjściem od spontanicznych zakupów jest robienie zbiorczych, przemyślanych zakupów raz w tygodniu. Ilość opakowań jednorazowych, których można uniknąć dzięki świadomym zakupom, jest zaskakująca.

Jeżeli nic się nie nie zmieni,

...w 2050 roku plastik w oceanach będzie ważyć więcej niż wszystkie ryby razem wzięte."⁴
^{4 Źródło: badanie „The New Plastic Economy” przeprowadzone przez Ellen MacArthur Foundation (2016)}

8. Używajmy mydła zamiast żelu pod prysznic

Wiele artykułów kosmetycznych pakuje się obecnie w plastik. Można by powiedzieć, że nie ma innego wyjścia. My jednak twierdzimy, że jest! Co powiecie na stare, dobre mydło? Dostępne są także patyczki higieniczne produkowane z papieru. Oczywiste jest jednak też to, że to sam przemysł musi podjąć kroki w dziedzinie jednorazowych opakowań plastikowych.

Sięgaj po produkty kosmetyczne bez opakowań plastikowych — Jeżeli będziemy kupować coraz mniej zapakowanych artykułów kosmetycznych, branża opakowaniowa będzie zmuszona zaoferować nam alternatywne rozwiązania.

Wiele tworzyw alternatywnych do jednorazowego plastiku niesie ze sobą korzyści — Zachowaj krytyczne podejście: nie każda alternatywa dla jednorazowego plastiku jest tak dobra, jak może się wydawać.

9. Zachowujmy ostrożność przy wyborze alternatywy dla plastiku

Bambus, liście palmowe czy kukurydza – artykułu lub opakowania z surowców odnawialnych są bardzo modne i pozwalają zachować czyste sumienie. Przyglądając się bliżej, można jednak odkryć, że niektóre pozornie ekologiczne alternatywy mają wady: na przykład kubki bambusowe zawierają melaminę. Ta syntetyczna żywica służy do spajania włókien roślinnych. Problem polega na tym, że w temperaturze powyżej 70 stopni wyzwala ona szkodliwy dla zdrowia formaldehyd, który może powodować m.in. nowotwory. Ponadto naczynia bambusowe nie nadają się do recyklingu.

Skończmy z zalewem plastiku!

Ograniczenie plastiku jest dobre dla środowiska i dobre dla nas! Więcej interesujących faktów na temat unikania odpadów plastikowych, problematycznych alternatyw oraz ciekawych pomysłów dotyczących koncepcji wielokrotnego mycia znaleźć można w naszym raporcie „Eliminowanie odpadów plastikowych”.

150 milionów ton …

… plastiku to szacowana ilość, która pływa w naszych oceanach.⁵
^{5 Źródło: Greenpeace}

Mistrzowie świata w recyklingu …

… to tytuł, który spodobałby się Niemcom! Niestety są to tylko pobożne życzenia. „Z 5,2 milionów ton odpadów plastikowych, które wyprodukowane zostały w roku 2017, zaledwie 810 000 zostało poddanych recyklingowi” – głosi „Plastikatlas”. Stanowi to jedynie 15,6 procent.⁶

Wśród krajów europejskich w dziedzinie recyklingu przodują Litwa i Słowenia, za którymi plasują się Czechy i Słowacja.⁷
^{6 Źródło: Plastikatlas 2019
7 Źródło: Eurostat 2016}